Ο Θεόδωρος Γεωργίου ερευνά τέσσερις θεωρητικές κατευθύνσεις ή φιλοσοφικά ρεύματα του εικοστού αιώνα, πρώτον, υπό το επιστημολογικό πρίσμα της ριζικής κριτικής της μεταφυσικής, και δεύτερον, από την επιστημολογική σκοπιά της ανεύρεσης ενός νέου τύπου του σκέπτεσθαι. Οι τέσσερις αυτές θεωρητικές τάσεις είναι κατά σειρά: η κλασική κριτική θεωρία (Max Horkheimer, Theodor W. Adorno), η θεωρία του επικοινωνιακώς πράττειν (Jürgen Habermas, Karl-Otto Apel), ο γαλλικός μεταδομισμός της «διαφοράς» (Michel Foucault, Gilles Deleuze, François Lyotard, Jacques Derrida) και η θεωρία των κοινωνικών συστημάτων ή συστημική θεωρία (Niklas Luhnann).

Ο συγγραφέας επισημαίνει ότι η επικράτηση του γλωσσικο-επικοινωνιακού φιλοσοφικού παραδείγματος κατά τον εικοστό αιώνα είναι το αποτέλεσμα της μακρόχρονης ριζικής πολεμικής εναντίον της κλασικής μεταφυσικής. Στη σύγχρονη φιλοσοφία της γλώσσας και της επικοινωνίας, το θεμελιώδες ερώτημα δεν είναι τι μπορώ να γνωρίζω ή τι οφείλω να πράττω, αλλά τι μπορώ να κατανοήσω. Το μετανεωτερικό γλωσσικο-επικοινωνιακό παράδειγμα του φιλοσοφικώς σκέπτεσθαι, το οποίο έχει αντικαταστήσει το νεωτερικό υποκειμενοκεντρικό παράδειγμα της μεταφυσικής, λειτουργεί ως η θεωρητική συνείδηση της εποχής μας.