Άξονες της παγκοσμιοποίησης, χωνευτήρια μιας νέας μεταεθνικής τάξης πραγμάτων, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και οι μετακινήσεις προσφύγων, εργαζομένων, σπουδαστών και ακτιβιστών, όπως εξετάζονται εδώ, σηματοδοτούν την πραγματικότητα ενός κόσμου αυξανόμενης βίας, αλλά και τη δυνατότητα μιας νεωτερικότητας χωρίς σύνορα.
Προσφέροντας ένα νέο πλαίσιο για την πολιτισμική μελέτη της παγκοσμιοποίησης, το βιβλίο αυτό δείχνει πώς η φαντασία λειτουργεί ως κοινωνική δύναμη στον σύγχρονο κόσμο, πηγή ενέργειας για τη διαμόρφωση νέων ταυτοτήτων και εναλλακτικών λύσεων απέναντι στο έθνος-κράτος, που η εποχή του ίσως να φτάνει στο τέλος της. Ο Απαντουράι εξετάζει τις δίδυμες δυνάμεις της μαζικής μετανάστευσης και της ηλεκτρονικής διαμεσολάβησης που σφραγίζουν τη σημερινή φάση της παγκοσμιοποίησης και ερμηνεύει με νέους τρόπους τα μοντέλα λαϊκής κατανάλωσης, τις διαμάχες για την πολυπολιτισμικότητα και τα φαινόμενα εθνοτικής βίας. Τα παραδείγματά του απορρέουν από τα πιο διαφορετικά πεδία – από την αυτοβιογραφία ώς την υψηλή θεωρία, από το κρίκετ ώς τη στατιστική κι από τον οικισμό Ταμίλ Ναντού ώς τη Σίλικον Βάλεϋ.
Οι διασπορικές δημόσιες σφαίρες, διαφορετικές μεταξύ τους, αποτελούν τα χωνευτήρια της μεταεθνικής πολιτικής τάξης πραγμάτων. Οι ατμομηχανές του λόγου τους είναι τα μέσα μαζικής επικοινωνίας (διαδραστικά και εκφραστικά) και η μετακίνηση προσφύγων, ακτιβιστών, σπουδαστών και εργατών [...] Βραχυπρόθεσμα, όπως μπορούμε ήδη να δούμε, πρόκειται μάλλον για ένα κόσμο αυξημένης βαναυσότητας και βίας. Μακροπρόθεσμα, ελεύθεροι από τους περιορισμούς της μορφής του έθνους, μπορεί να ανακαλύψουμε ότι η πολιτισμική ελευθερία και η βιώσιμη δικαιοσύνη στον κόσμο δεν προϋποθέτουν την ομοιόμορφη και γενικευμένη ύπαρξη του έθνους-κράτους. Αυτό το ανησυχητικό ενδεχόμενο θα μπορούσε να είναι το πιο συναρπαστικό πλεονέκτημα της ζωής σε μια νεωτερικότητα χωρίς σύνορα.
ARJUN APPADURAI (απόσπασμα από το βιβλίο)
Ένα σπουδαίο έργο [...] Ενώ πολλοί σήμερα γράφουν για την παγκόσμια κουλτούρα σ’ έναν υπερεθνικό κόσμο, σχεδόν κανένας δεν έχει τις βάσεις του Απαντουράι στην ανθρωπολογική γραμματεία και κοσμοθεώρηση, ούτε την παγκόσμια προοπτική του. Το αποτέλεσμα είναι ένα έργο ενίοτε εκτυφλωτικής λαμπρότητας, μια γόνιμη και σοβαρή αναμέτρηση με τα ζητήματα της νεωτερικότητας και της μετανεωτερικότητας.
SHERRY ORTNER, Καθηγήτρια ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ
Ο Αρζούν Απαντουράι είναι ο πρωτοπόρος θεωρητικός του νέου θεσμικού πεδίου που ονομάζεται υπερεθνική δημόσια σφαίρα [...] Ένα τόσο ανοιχτό και λεπτό πνεύμα δεν θα μπορούσε να εξυμνήσει καθετί το νέο, αλλά ταυτόχρονα δεν φοβάται να πετάξει οτιδήποτε το απαρχαιωμένο.
PARTHA CHATTERJEE, συγγραφέας του Nationalist Thought and the Colonial World
