Τρεις συλλογές επιστολών, γράμματα που έστελναν τρεις Εβραίες μητέρες από το γκέτο της Θεσσαλονίκης στους γιους τους στην Αθήνα, μερικές εβδομάδες ή μέρες πριν την αναχώρησή τους προς το Άουσβιτς.
Οι συγκλονιστικές μαρτυρίες που παρουσιάζονται στην παρούσα έκδοση δίνουν μια μοναδική ματιά στη ζωή των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στην Κατοχή, μέσα από περιγραφές αυτοπτών μαρτύρων. Δείχνουν πώς οι ίδιες οι μητέρες αντιλαμβάνονταν και ζούσαν τα γεγονότα, μέσω μιας γυναικείας οπτικής που τόσο συχνά απουσιάζει από την ιστοριογραφία. Αυτό το σπάνιο υλικό, τόσο για τη Θεσσαλονίκη όσο και για όλη την Ευρώπη, ανοίγει το δρόμο για νέες προσεγγίσεις των γεγονότων από τους μελετητές και μας επιτρέπει να φωτίσουμε άγνωστες πτυχές της ιστορίας. Οι τελευταίες επιστολές των τριών μητέρων, γεμάτες πόνο και δάκρυ, είναι μια πραγματική παρακαταθήκη γεμάτη συμβολισμούς και μηνύματα, από την καρδιά των θυμάτων της μεγαλύτερης τραγωδίας που γνώρισε η ανθρωπότητα.
Όλοι μας γνωρίζουμε, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, μέσα από τις μεταπολεμικές μαρτυρίες τι συνέβη την περίοδο των αντιεβραϊκών διωγμών. Ωστόσο η συλλογή αυτή, χάρη στο πλούσιο υλικό και το χρονικό διάστημα που καλύπτει, αποτελεί ένα πολύτιμο ιστορικό κειμήλιο-μαρτυρία της φρικτής πραγματικότητας που βίωσαν οι πενήντα χιλιάδες Εβραίοι Θεσσαλονικείς συμπολίτες μας. Πρόκειται για πενήντα μία επιστολές που γράφτηκαν από τρεις Εβραίες μητέρες, οι οποίες αφηγούνται την καθημερινότητα της ζωής μέσα στο γκέτο, μακριά από τα παιδιά τους, μια ζωή που μέρα με τη μέρα οδηγεί όλο και πιο κοντά στον θάνατο. Μέσα απ’ τις σελίδες αυτού του βιβλίου αναδεικνύεται η ιερή σχέση μητέρας-παιδιού, που τίποτε δεν μπορεί να την ανατρέψει, ούτε το απάνθρωπο καθεστώς του ναζισμού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης
