Καθώς δεν κινείται ούτε κλαίει μέχρι τα δυόμιση, οι γονείς της τη φωνάζουν «Φυτό». Το ίδιο το βρέφος θεωρεί ότι είναι ένας σωλήνας που αρκείται στις βασικές λειτουργίες. Αλλά αυτός ο σωλήνας είναι ο Θεός που παρατηρεί απέξω τον κόσμο. Και η ζωή του Θεού δεν είναι αιώνια.
Υπάρχουν όντα που δεν υπακούουν στο νόμο της εξέλιξης, παραμένουν «φυτά» ή έμβρυα, αδρανείς σωλήνες απ’ όπου περνάει μόνο η τροφή. Έτσι περνάει τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής της μια μικρή Βελγίδα στην Ιαπωνία, βουβή, ακίνητη, αληθινά θεϊκή, καθώς δεν αγνοεί ότι είναι ο ίδιος ο Θεός που παρατηρεί έναν κόσμο στον οποίο διστάζει να μπει. Το υγρό στοιχείο παίζει σημαντικό ρόλο, αφού σε δύο κρίσιμα επεισόδια το κοριτσάκι κινδυνεύει να πνιγεί και βλέπει τα πράγματα μέσα απ’ το νερό. Αργά μα αναπόφευκτα, αυτό το υπερπροικισμένο πλάσμα γνωρίζει τη φύση, τη γλώσσα και τους ανθρώπους, γεύεται την αγάπη και τη συγκίνηση, την προδοσία και τον πόνο, με δυο λόγια την ίδια τη ζωή.
Αν και η ιστορία δεν έχει τίποτα το «αστυνομικό», και παρά τις πολύ χαρούμενες σελίδες όπου η ηρωίδα-αφηγήτρια ανακαλύπτει τα εκτυφλωτικά χρώματα της γιαπωνέζικης φύσης ή τις γεύσεις των φαγητών και των ποτών, δεσπόζει πάντα μια ατμόσφαιρα μυστηρίου, μια αίσθηση υπόγειας βίας και διάχυτης αγωνίας, φιλτραρισμένη μέσα από στοχαστικούς όσο και κωμικούς εσωτερικούς μονόλογους.
Με αυτή την «αυτοβιογραφία από μηδέν μέχρι τριών ετών», η συγγραφέας μας αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της προσωπικότητάς της και της ζωής της εν γένει, ενώ αποδεικνύεται πιο καυστική, πιο διαυγής και πιο αστεία από ποτέ. Η Αμελί είναι τριών χρονών και η ζωή της είναι κιόλας ένα μυθιστόρημα.
THIERRY GANDILLOT, L’Express
Υπάρχει στη Γαλλία ένα λογοτεχνικό φαινόμενο που ονομάζεται Αμελί Νοτόμπ [...] Μέσα σ’ ένα μήνα, η Μεταφυσική των σωλήνων έκανε 200.000 αντίτυπα και συγκέντρωσε τους επαίνους όλης της κριτικής. Η συγγραφέας μπορεί λοιπόν να υπολογίζει ταυτόχρονα στη μαζική επιτυχία και στην υποστήριξη των έγκριτων λειτουργών της λογοτεχνικής παράδοσης: κάτι που στη Γαλλία δεν συμβαίνει και πολύ συχνά.
FABIO GAMBARO, La Repubblica
Το «φαινόμενο Αμελί Νοτόμπ» αποδεικνύεται εκρηκτικό μείγμα και δυσεπίλυτη εξίσωση. H εικόνα δεν μπατάρει πουθενά. Υψηλές πωλήσεις συνδυάζονται με σοβαρά βραβεία και σημαντικές κριτικές. Μια αξιοφάγωτη νέα γυναίκα γεννά αξιανάγνωστα κείμενα. H Αμελί Νοτόμπ δεν είναι απλώς «γραφομανής», όπως χαρακτηρίζει η ίδια τον εαυτό της. Είναι συγγραφέας με σκληρή επαγγελματική συνείδηση. Να, λοιπόν, που μια γαζέλα γράφει μασίφ λογοτεχνία. Να που τα ευπώλητα βιβλία δεν είναι, απαραιτήτως, όπως πολλοί μουρμουρίζουν, αλεσμένη τέχνη για το «πόπολο». Να που η έμπνευση έρχεται και κατά παραγγελία – και η γραφή έρχεται γράφοντας. Κάποιοι μπορεί να μηρυκάζουν τα βιβλία τους, η Αμελί ποτέ. H ομορφιά, σε συνδυασμό με την ευφυΐα και την εργασιομανία, μπορούν να αποδειχθούν φονική τριπλέτα και όχι ανίερος συνδυασμός. Δεν είναι εξοργιστικό;
ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ, Τα Νέα
