Μαθήματα φυσικής
για τα παιδιά των φίλων μου
Μαθήματα φυσικής
για τα παιδιά των φίλων μου
Όποιος ενδιαφέρεται έστω και λίγο για τη συναρπαστική περιπέτεια της μάθησης και τις σύγχρονες προσπάθειες καλλιέργειας της ενεργητικής συμμετοχής των μαθητών, δεν μπορεί να μη βρει εδώ πλούσια προμηνύματα και οραματισμούς.
Με πρωτοβουλία της Μαρί Κιουρί, μια ομάδα φίλων ανέλαβε να κάνει στα παιδιά τους, ηλικίας περίπου δέκα ετών, μια πρωτότυπη πειραματική διδασκαλία για ένα διάστημα δύο ετών (1907-1908). Οι γονείς μοιράστηκαν τις κύριες διδακτικές ενότητες, με βάση ένα μικρό αριθμό μαθημάτων. Έγινε μια πολύ ξεχωριστή προσπάθεια ώστε η διδασκαλία των επιστημονικών θεμάτων να βασίζεται σε πειράματα που θα εκτελούσαν τα ίδια τα παιδιά.
Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει τις σημειώσεις που κρατούσε η Ιζαμπέλ Σαβάν κατά τη διάρκεια ορισμένων μαθημάτων φυσικής τα οποία δίδασκε η Μαρί Κιουρί. Μας αποκαλύπτει έτσι μια πτυχή της προσωπικότητάς της, ελάχιστα γνωστή μέχρι σήμερα. Αυτή η γυναίκα που είχε αφοσιωθεί στην έρευνα όσο κανένας άλλος, που αγωνιζόταν στις πιο προωθημένες θέσεις της επιστήμης, που ερευνούσε άγνωστα πεδία, αποφάσισε, αφήνοντας για λίγο της πρώτη γραμμή, να βάλει ένα στοίχημα: ότι θα μπορούσε να διδάξει τα βασικά στοιχεία της φυσικής σε παιδιά, και μάλιστα με τρόπο που να τα ανακαλύπτουν από μόνα τους. Μεταμόρφωση μιας επιστήμης κατακόρυφης –καθώς οι γνώσεις μεταφέρονται από τον έναν στο μυαλό του άλλου– σε μια επιστήμη οριζόντια όπου το παιδί, οδηγημένο από το χέρι του μεγαλύτερου, πλησιάζει το πεδίο της γνώσης σαν ίσος προς ίσο. Προφανώς, η φράση-κλειδί της μεταμόρφωσης αυτής είναι η πρακτική εφαρμογή, δηλαδή ο πειραματισμός, και βεβαίως η Μαρί Κιουρί στον τομέα αυτό είναι αυθεντία.