Το καθαρό και το βρόμικο

Η σωματική υγιεινή από τον Μεσαίωνα ώς σήμερα
Μετάφραση: Σπύρος Μαρκέτος
ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ISBN ΕΝΤΥΠΟ
960-221-159-8
Διαστάσεις
21Χ14
Τρέχουσα Έκδοση
2000
Σελίδες
317
Εύδοξος

Το καθαρό και το βρόμικο

Η σωματική υγιεινή από τον Μεσαίωνα ώς σήμερα
Μετάφραση: Σπύρος Μαρκέτος

ΕΝΤΥΠΟ
ΤΕΛΙΚΗ
19.08€
MH ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ
* ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ αγορές άνω των 50€ (εντός Ελλάδος)

Γεμάτη γλαφυρά παραδείγματα και παράδοξες «σκηνές εποχής», τούτη η ιστορία της σωματικής καθαριότητας και υγιεινής είναι ταυτόχρονα μια ευρύτερη κοινωνική και πολιτισμική ιστορία του ευρωπαϊκού κόσμου.

 

H καθαριότητα είναι μια θεμελιώδης όψη της διαδικασίας του πολιτισμού στη Δύση. Aπό τον Mεσαίωνα μέχρι τον 20ό αιώνα οι κανόνες και οι πρακτικές της καθαριότητας έρχονται να ακονίσουν τις αισθήσεις, να εκλεπτύνουν τις συμπεριφορές, να διευθετήσουν σώματα και χώρους – τάσεις που συμβαδίζουν με την ενίσχυση του αυτοκαταναγκασμού και τη διεύρυνση του ιδιωτικού χώρου. H εξέλιξη αυτή επιδρά αναπόφευκτα στις κυρίαρχες εικόνες του σώματος και των περιβλημάτων του. Mια ιστορία της καθαριότητας οφείλει έτσι να δείξει πώς οι ποικίλες επιταγές της φροντίδας του εαυτού συσσωρεύονται βαθμιαία σε συνάρτηση με ευρύτερες κοινωνικές παραστάσεις και γνώσεις.

Για να συνθέσει μια τέτοια ιστορία, ο Zωρζ Bιγκαρελλό παρακάμπτει τα δικά μας «αυτονόητα» κριτήρια και ανιχνεύει εκδοχές της καθαριότητας σε ξεχασμένες πλέον συμπεριφορές. Διακρίνει έτσι το ρόλο που αποδίδεται κάθε φορά στο κατεξοχήν μέσο καθαρισμού, το νερό: εορταστικό, απειλητικό, δυναμωτικό, προστατευτικό, ηθικό. Kαι διαπιστώνει ότι η «αριστοκρατική» έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση –που εκδηλώνεται με το πλύσιμο των ασπρόρουχων και την ενδυματολογική επίδειξη– μετατοπίζεται προς μια πιο σύνθετη «αστική» προσοχή στις φυσικές ικανότητες και το εσωτερικό σφρίγος – που εκφράζεται με το τακτικό πλύσιμο του σώματος.

Έγραψαν για το βιβλίο



Ένα βιβλίο δυνατό, πυκνό, οξυδερκές. Ένα βιβλίο πολύ «καθαρό», θα 'λεγε κανείς. Θέμα του: οι ορισμοί, τα σημάδια, οι τεχνικές της σωματικής καθαριότητας ανάμεσα στον Μεσαίωνα και τον 20ό αιώνα. Θέση του: ότι δεν πρέπει να συγχέουμε την ενισχυμένη επιταγή της καθαριότητας, ολοένα πιο επίμονη από τον 16ο αιώνα και μετά, με τις πρακτικές που έχουν επιφορτιστεί σήμερα να εξασφαλίζουν την πάστρα του σώματος [...] Όμως το βιβλίο είναι κάτι παραπάνω απ' αυτό. Στηρίζεται, με ελευθερία και κατανόηση, στις υποθέσεις που πρότεινε ο γερμανός κοινωνιολόγος Νόρμπερτ Ελίας για να περιγράψει τη «διαδικασία του πολιτισμού» που χαρακτηρίζει τις δυτικές κοινωνίες μεταξύ 12ου και 19ου αιώνα [...] Εδώ έγκειται χωρίς αμφιβολία η αξία αυτού του βιβλίου, που αναλύει τη διαδικασία του πολιτισμού στη Δύση με αφετηρία ένα από τα πιο θεμελιώδη γνωρίσματά της: τις μεταβολές της σχέσης που είχαν οι άνθρωποι με το σώμα τους – ξηρός καθαρισμός, ψυχρολουσία, τακτικό πλύσιμο.

ROGER CHARTIER, Liberation
1 από 1
ΒΙΓΚΑΡΕΛΛΟ ΖΩΡΖ
O Georges Vigarello γεννήθηκε το 1941 στο Μονακό. Σπούδασε φυσική αγωγή και φιλοσοφία και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού VIII (Vincennes). Έγινε καθηγητής στη Σορβόννη (Université de Paris V) και διευθυντής σπουδών στην École des Hautes Études en Sciences Sociales. Είναι επίσης διευθυντής του Centre Edgar-Morin, μέλος του Institut Universitaire de France και πρόεδρος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. Έργα του είναι: Le Propre et le Sale. L'hygiène du corps depuis le Moyen Âge (1987), Histoire du viol, xvie-xxe siècles (1998), Passion sport. Histoire d'une culture (1999), Du jeu ancien au show sportif. La naissance d'un mythe (2002), Histoire de la beauté. Le corps et l'art d'embellir de la Renaissance à nos jours (2004), Le Corps redressé (2004), Sarkozy. Corps et âme d'un président (μαζί με τον Olivier Mongin, 2008), Les Métamorphoses du gras. Histoire de l'obésité du Moyen Âge au xxe siècle (2010), La Belle Apparence (μαζί με τους G. Boëtsch, D. Le Breton, N. Pomarède και B. Andrieu, 2010), Histoire du corps (μαζί με τους Alain Corbin και Jean-Jacques Courtine), τόμος 1: De la Renaissance aux Lumières (2011)‧ τόμος 2: De la Révolution à la grande guerre (2011)‧ τόμος 3: xxe siècle. Les Mutations du regard (2011), Histoire de la virilité (μαζί με τους Alain Corbin και Jean-Jacques Courtine), τόμος 1: De l'Antiquité aux lumières. L'invention de la virilité (2011)‧ τόμος 2: Le Triomphe de la virilité. Le xixe siècle (2011)‧ τόμος 3: La Virilité en crise? Le xxe-xxie siècles (2011), La Silhouette, du xviiie siècle à nos jours. Naissance d'un défi (2012), Le Sentiment de soi. Histoire de la perception du corps, xvie-xxe siècles (2014).