Η κοινωνική γένεση των αισθημάτων

Πρωτότοκοι και υστερότοκοι στην Κάρπαθο
Μετάφραση: Ευγενία Τσελέντη
Επιμέλεια: Ευθύμιος Παπαταξιάρχης
Εισαγωγή: Εύα Καλπουρτζή
ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Διαστάσεις
17Χ24
Τρέχουσα Έκδοση
2001
Σελίδες
366
Εύδοξος

Η κοινωνική γένεση των αισθημάτων

Πρωτότοκοι και υστερότοκοι στην Κάρπαθο
Μετάφραση: Ευγενία Τσελέντη
Επιμέλεια: Ευθύμιος Παπαταξιάρχης
Εισαγωγή: Εύα Καλπουρτζή

ΑΡΧΙΚΗ
29.68€
25%
ΤΕΛΙΚΗ
22.26€
* ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ αγορές άνω των 50€ (εντός Ελλάδος)

Όταν εξετάζεται το φαινόμενο της οικογένειας, και γενικότερα της κοινωνικότητας, συχνά εκχωρείται στην ψυχολογία οτιδήποτε ανήκει στο πεδίο των αισθημάτων. Όμως τα αισθήματα, ακόμη και τα πιο αυθόρμητα, έχουν κι αυτά κοινωνική προέλευση.

 

Η σύνθετη αυτή εθνογραφική μελέτη της Καρπάθου εξετάζει διεξοδικά μια κοινωνία που φαντάζει κοντινή και συνάμα απόμακρη σε σχέση με τη δική μας, καθώς το σύστημα συγγένειας που τη χαρακτηρίζει, μοναδικό ίσως στην Ευρώπη, αναδεικνύει ορισμένες κρυμμένες ή λανθάνουσες πτυχές του δυτικού κόσμου.

Πρώτα αναλύονται οι σχέσεις συγγένειας (με αφετηρία τις γαμήλιες στρατηγικές) και η άτεγκτη κοινωνική ιεραρχία που στηρίζεται σ’ αυτές, έχοντας στην κορυφή της τις οικογένειες των πρωτότοκων (κανακάρηδων). Στη συνέχεια εξετάζεται η οικονομία των συναισθηματικών ανταλλαγών που διέπει τις σχέσεις συγγένειας, ο τρόπος δηλαδή με τον οποίο παράγονται κοινωνικά –και διαμεσολαβούν την κοινωνική ιεραρχία– τα αισθήματα των δρώντων υποκειμένων, τόσο στο εσωτερικό της οικογένειας (μεταξύ γονέων και παιδιών, μεταξύ αδελφών) όσο και έξω απ’ αυτήν (στις ερωτικές προτιμήσεις που οδηγούν στο γάμο). Τέλος, στη βάση αυτής της ανάλυσης, επιχειρείται μια κοινωνιολογική ερμηνεία ορισμένων ψυχαναλυτικών διαπιστώσεων σχετικά με την τάση να προτιμούνται ερωτικοί σύντροφοι ή υποψήφιοι σύζυγοι που είναι συνονόματοι με αγαπημένους συγγενείς.

Στην πορεία αυτής της μελέτης, ο Βερνιέ υπεισέρχεται στις μεγάλες θεωρητικές διαμάχες της ανθρωπολογίας και των κοινωνικών επιστημών: εκκινεί από τη δομιστική θεωρία της συγγένειας του Λεβί-Στρως για να επικρίνει τον αντικειμενισμό της, επεξεργάζεται και αξιοποιεί κεντρικές έννοιες από τη θεωρία της πρακτικής του Μπουρντιέ (συμβολικό κεφάλαιο, έθος κ.λπ.) και ελέγχει ορισμένες υποθέσεις του Φρόυντ και του Στέκελ σχετικά με την αιμομικτική επιλογή βάσει οικείων ονομάτων. Δοκιμάζει επί του πεδίου αναλυτικές μεθόδους και στατιστικές τεχνικές ιδιαίτερα τελεσφόρες όσον αφορά το αντικείμενό του και αρκετά γενικές ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλες περιοχές και κοινωνίες. Και, το κυριότερο, ξαναζωντανεύει στα μάτια του αναγνώστη έναν εντελώς ιδιαίτερο ελληνικό μικρόκοσμο, τον οποίο ο ίδιος φαίνεται να έχει γνωρίσει σε βάθος (όταν αναλύει, για παράδειγμα, με χιούμορ και καλή προαίρεση, τις λεπτές ερωτικές και γαμήλιες στρατηγικές που εκτυλίσσονται στους τοπικούς χορούς), και τον οποίο παρακολουθεί ώς την κατάρρευσή του (μέσα από τις διαδικασίες της ενσωμάτωσης στο ευρύτερο οικονομικό σύστημα και τα φαινόμενα της μετανάστευσης και του επαναπατρισμού).

Έγραψαν για το βιβλίο



Ιδού ένα βιβλίο σημαντικό, συναρπαστικό, αν και τραχύ. Πολλές δημοσιεύσεις του Μπερνάρ Βερνιέ είχαν ήδη τραβήξει την προσοχή μας στην πρωτοτυπία του συστήματος συγγένειας της Καρπάθου και στον γόνιμο τρόπο με τον οποίο το εξετάζει. Περιμέναμε μια σύνθεση. Την έχουμε εδώ και εκπληρώνει κάθε προσδοκία.

MAURICE GODELIER

1 από 2


Ο Βερνιέ παρουσιάζει μια ανάλυση τόσο συστηματική που οι σπουδές της συγγένειας στην Ελλάδα δεν θα είναι ποτέ πια οι ίδιες – ούτε θα φαντάζουν τόσο περιθωριακές ως προς τις μεγάλες θεωρητικές διαμάχες [...] Το βιβλίο του συνδυάζει την καινοτόμα εθνογραφία με τη ριζοσπαστική θεωρία.

MICHAEL HERZFELD
2 από 2
ΒΕΡΝΙΕ ΜΠΕΡΝΑΡ
O Bernard Vernier σπούδασε κοινωνιολογία στη Λίλλη με τον Πιερ Μπουρντιέ. Το 1987 έλαβε Doctorat d'Etat. Την περίοδο 1966-68 είχε εργαστεί στο ΕΚΚΕ, στην Αθήνα, ως εμπειρογνώμων στην τεχνική συνεργασία. Έχει διδάξει κοινωνιολογία στα πανεπιστήμια της Ντιζόν και του Στρασβούργου και, από το 1987, εθνολογία στο πανεπιστήμιο της Λυόν ΙΙ. Έχει πραγματοποιήσει έρευνες στην Ελλάδα (στους Πομάκους της Ροδόπης, στην Κάρπαθο και σε άλλα νησιά), στη Γαλλία (στον φοιτητικό πληθυσμό), στην Τυνησία (Τζέρμπα) και στη Νιγηρία, δημοσιεύοντας πλήθος σχετικών εργασιών. Έργα του είναι: La genèse sociale des sentiments. Aînés et cadets dans l’île grecque de Karpathos (1991), Le visage et le nom. Contribution à l’étude des systèmes de parenté (1999).