Από τις λατρείες της αρχαίας Ρώμης μέχρι τις δυναστείες της Αναγέννησης, από τους Ιδρυτές Πατέρες του έθνους μέχρι το Φέισμπουκ, το βιβλίο εξιστορεί την άνοδο, την πτώση και την εκ νέου άνοδο των δικτύων, δείχνοντας πώς η θεωρία δικτύων –έννοιες όπως συσταδοποίηση, βαθμοί διαχωρισμού, ασθενείς δεσμοί και μεταβατικές φάσεις– αλλάζει τον τρόπο που κατανοούμε το παρελθόν και το παρόν.
Αν Η εξέλιξη του χρήματος έθεσε τη Γουόλ Στριτ σε ιστορική προοπτική, Η πλατεία και ο πύργος κάνει το ίδιο για τη Σίλικον Βάλεϊ. Προβαίνει δε σε μια τολμηρή πρόβλεψη για τις ιεραρχίες που θα αντέξουν αυτό το νέο κύμα δικτυακής ανατροπής – και για εκείνες που θα πέσουν.
Η ιστορία κατά το μεγαλύτερο μέρος της είναι ιεραρχική: έχει να κάνει με αυτοκράτορες, προέδρους, πρωθυπουργούς και στρατάρχες· με κράτη, στρατούς και εταιρείες· με εντολές από ψηλά. Ακόμη και η ιστορία «από τα κάτω» αφορά συνήθως συνδικάτα και εργατικά κόμματα. Μήπως όμως αυτό συμβαίνει επειδή οι ιεραρχικοί θεσμοί δημιουργούν τα αρχεία στα οποία στηρίζονται οι ιστορικοί; Μήπως χάνουμε έτσι απ’ τα μάτια μας τα άτυπα, πολύ λιγότερο μελετημένα κοινωνικά δίκτυα που είναι οι αληθινές πηγές εξουσίας και δυνάμεις αλλαγής;
Ο 21ος αιώνας χαιρετίστηκε ως η Εποχή των Δικτύων. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει εδώ ο Νάιαλ Φέργκιουσον, τα δίκτυα ήταν πάντα ανάμεσά μας, από τη δομή του εγκεφάλου ώς την τροφική αλυσίδα, από το οικογενειακό δέντρο μέχρι τον ελευθεροτεκτονισμό. Σε ολόκληρη την ιστορία, ιεραρχίες εγκατεστημένες σε ψηλούς πύργους ισχυρίζονταν πως κυβερνούν, συχνά όμως η πραγματική εξουσία βρισκόταν πιο κάτω, στην πλατεία της πόλης. Διότι τα δίκτυα έχουν την τάση να καινοτομούν. Και μέσα από τα δίκτυα διασπείρονται επαναστατικές ιδέες. Το ότι οι συνωμοσιολόγοι αρέσκονται να φαντασιώνουν γύρω από τέτοια δίκτυα δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν.
«Μια ελκυστική, προκλητική ιστορία των δικτύων (και των σχέσεών τους με τις ιεραρχίες) από τους αρχαίους χρόνους μέχρι την εφεύρεση του τύπου και μέχρι την πανταχού παρουσία του προσωπικού υπολογιστή. Σε μια κλίμακα κι ένα εύρος που κόβουν την ανάσα, Η πλατεία και ο πύργος εφαρμόζει διαγνώσεις της θεωρίας δικτύων σε θέματα όπως η αποικία των Πορτογάλων στο Μακάου, η “κατάκτηση” των Ίνκας, η Μεταρρύθμιση, ο Διαφωτισμός, η Αμερικανική Επανάσταση, η Βιομηχανική Επανάσταση, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, η σταλινική τρομοκρατία, ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, η ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Μεγάλη Ύφεση του 2008-09.» - PITTSBURGH POST-GAZETTE
«Έχει το χάρισμα να κάνει τα προ πολλού περασμένα γεγονότα τόσο γλαφυρά και χειροπιαστά όσο οι βραδινές ειδήσεις … Είτε περιγράφει το απροσδόκητα αναποτελεσματικό δίκτυο των μυστήριων Ιλουμινάτι του 18ου αιώνα, που συνεχίζουν να απασχολούν αλλοπρόσαλλους συνωμοσιολόγους, είτε το εντυπωσιακά αποτελεσματικό δίκτυο κατασκόπων που δούλευαν για τους Σοβιετικούς στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ, ο Φέργκιουσον καταφέρνει να αφηγηθεί μια καλή ιστορία αλλά και να αναδείξει τις συγκεκριμένες ιδιότητες που κινούν πετυχημένα δίκτυα. - THE NEW YORK TIMES
«Μας θυμίζει ότι το κοινωνικό δίκτυο δεν ξεπήδησε ολοκληρωμένο από το μυαλό του Μαρκ Ζάκερμπεργκ· είναι μάλλον μια διαρκής δύναμη στα ανθρώπινα πράγματα, που προσφέρει έναν καινούργιο φακό για να δούμε το παρελθόν και το ανησυχητικό παρόν.» - SAN FRANCISCO CHRONICLE
«Η ευφυΐα και το μπρίο του Φέργκιουσον θα κάνουν αυτή την αριστοτεχνική επανεξέταση της ιστορίας να έχει απήχηση για πολλά χρόνια.» - GUARDIAN
«Τα σύντομα κεφάλαιά του είναι διαυγή στιγμιότυπα μιας παγκόσμιας ιστορίας Πύργων και Πλατειών, γεμάτα γνώσεις που ξετυλίγονται με χάρη … Μπορείτε να καταπίνετε ένα κεφάλαιο το βράδυ πριν τον ύπνο και τα όνειρά σας θα πλημμυρίζουν με σκηνές από Το κόκκινο και το μαύρο του Σταντάλ, τον Ναπολέοντα ή τον Κίσιντζερ. Σε τετρακόσιες τόσες σελίδες θα έχετε ανεφοδιάσει το μυαλό σας.» - THE WALL STREET JOURNAL
«Φωτίζει λαμπρά τον μεγάλο αγώνα εξουσίας μεταξύ δικτύων και ιεραρχιών που μαίνεται στον κόσμο σήμερα. Ως μηχανικός λογισμικού βουτηγμένος στη θεωρία και την πρακτική των δικτύων, εντυπωσιάστηκα βαθύτατα από τις διαγνώσεις του βιβλίου. Η Σίλικον Βάλεϊ χρειαζόταν ένα μάθημα ιστορίας και ο Φέργκιουσον το έδωσε.» - ERIC SCHMIDT, ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ALPHABET, ΜΗΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ GOOGLE
