Το βιβλίο παρουσιάζει την κοινωνική και αθλητική ιστορία ενός τοπικού σωματείου του Ηρακλείου, του Εργοτέλη, αξιοποιώντας ένα διαμεθοδικό μοντέλο ανάλυσης, στο οποίο η αγωνιστική ιστορία διαπλέκεται με την κοινωνική και τη βιογραφία, εκβάλλοντας σε μια συνθετική ερμηνευτική ανάγνωση του αθλητικού παρελθόντος.
Η μελέτη αυτή βασίζεται σε πρωτογενές ερευνητικό υλικό που έχει συγκεντρωθεί από ιδιωτικά και δημόσια αρχεία, αποδελτιωμένες πληροφορίες από τον τύπο της εποχής, αφηγήσεις ζωής ηλικιωμένων παραγόντων και αθλητών και φωτογραφικό υλικό. Μέσα από τα ευρήματα της έρευνας ιχνηλατείται η ιστορική διαδρομή της πορείας του Εργοτέλη από την ίδρυσή του στο ιστορικό «Καζίνο του Ροΐδη» από μια ομάδα νεαρών ριζοσπαστών Καστρινών μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Η ανάλυση δίνει έμφαση σε ορισμένες κρίσιμες περιόδους της ιστορίας του συλλόγου, όπως είναι η αδράνεια του σωματείου στο μεσοπόλεμο λόγω της εμπλοκής στελεχών του στα πολιτικά πάθη της εποχής, η αγωνιστική και κοινωνική ανάπτυξη στη μεταπολεμική περίοδο, τα διοικητικά μέτρα σε βάρος του σωματείου στην περίοδο των συνταγματαρχών, που συνέβαλαν στη αγωνιστική του ύφεση στις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα, πριν από την αγωνιστική του ανάκαμψη στην αυγή του επομένου.
Το βιβλίο δίνει ερεθίσματα για την κατανόηση των ιδεολογικών καταβολών των αθλητικών σωματείων, των αλλαγών στην κοινωνική οργάνωση και την πολιτική οικονομία των σπορ στη νεότερη Ελλάδα, της σχέσης πολιτικής και αθλητισμού και των τρόπων με τους οποίους τα δρώντα υποκείμενα αναπλάθουν, ανασυγκροτούν και επαναδιαπραγματεύονται τις συλλογικές αθλητικές ταυτότητες στο πέρασμα του χρόνου.
Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω την έκδοση του βιβλίου Εργοτέλης 1929-2009 του αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιάννη Ζαϊμάκη. Εκ των υστέρων θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη από τους φίλους του Εργοτέλη που έστω άθελά μου τους δημιούργησα τέτοια προβλήματα εξαιτίας της μεγάλης συναυλίας που πραγματοποιήσαμε στο Ηράκλειο τον Αύγουστο του 1966 στο ιστορικό γήπεδο του Μαρτινέγκο [...] Τραγουδούσαν όλοι μαζί τόσο δυνατά και τόσο ωραία, που «δικαίως» η εξουσία και τα όργανα της τάξεως «αφηνίασαν» και στη συνέχεια ξέσπασαν στον Εργοτέλη. Όμως ο Εργοτέλης δεν είναι απλά ένα σωματείο, αλλά μια ιδέα που δεν υπάρχει τρόπος να την εμποδίσει κανείς να υπάρχει, να ακτινοβολεί, να εμπνέει και να νικά το χρόνο. Απόδειξη είναι η έκδοση αυτού του βιβλίου για τα 80 χρόνια λειτουργίας του ιστορικού συλλόγου.
ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ (από το Προλογικό Σημείωμα του βιβλίου)
Μια μεγάλη πρόκληση, την οποία αντιμετώπισε με επιτυχία ο συγγραφέας, ήταν ο ειδολογικά «υβριδικός» χαρακτήρας του έργου: αποτελεί καρπό επίπονης επιστημονικής έρευνας που απευθύνεται στην ακαδημαϊκή κοινότητα, και ταυτόχρονα την «επίσημη ιστορία» ενός αθλητικού σωματείου, που απευθύνεται στην κοινότητα των μελών και των φίλων του. Αυτός ο διττός χαρακτήρας αντανακλάται και στη δομή του έργου. Ο αναγνώστης, δίπλα στις εθνογραφικές και ιστορικές καταγραφές, τις κοινωνιολογικές και ανθρωπολογικές ερμηνείες, θα βρει στοιχεία της αγωνιστικής πορείας του συλλόγου. Η επιτυχία έγκειται στο γεγονός ότι ο συγγραφέας κατάφερε να ενσωματώσει γόνιμα τα αγωνιστικά στοιχεία στο αφηγηματικό και ερμηνευτικό του σχήμα, συσχετίζοντάς τα με την γενικότερη πορεία του Εργοτέλη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΣΠΥΡΟΥ, Η Αυγή
Το βιβλίο του Γιάννη Ζαϊμάκη συνιστά μια πρωτοποριακή μελέτη στο πεδίο της ιστορικά προσανατολισμένης κοινωνιολογίας του αθλητισμού, αλλά και μια εξαιρετική μελέτη κοινωνικής ιστορίας μιας ολόκληρης πόλης – του Ηρακλείου.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΖΟΥΚΑΣ, Η Καθημερινή
