Το σώμα κατείχε κεντρική θέση στον εικαστικό πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας. Οι εικόνες του, γυμνές και ντυμένες, εξακολουθούν να αιχμαλωτίζουν τη δυτική φαντασία.
Σε αυτό το πρωτότυπο και γοητευτικά εικονογραφημένο βιβλίο, ο Άντριου Στιούαρτ διερευνά την παράξενη προσήλωση των Ελλήνων στο γυμνό σώμα, την έμφαση που έδιναν στην ακεραιότητα, τη ρώμη και το κάλλος του. Εξετάζει μια σειρά κατασκευές και απεικονίσεις των φύλων, από τους άντρες στην ζωφόρο του Παρθενώνα ώς τα γυμνά κορίτσια στους σπαρτιάτικους φορητούς καθρέφτες, και αναλύει προσεκτικά τις δύο σημαντικότερες δοκιμές πάνω στο θέμα: τον Δορυφόρο του Πολύκλειτου και την Κνιδία Αφροδίτη του Πραξιτέλη. Επιπλέον μελετά το ελληνικό σώμα ως μικρόκοσμο της κοινωνίας, εστιάζοντας σε αναπαραστάσεις του «σώματος» των Αθηναίων πολιτών, ερωτογραφίες για άνδρες και γυναίκες γύρω από την ομοκοινωνικότητα και τον γυναικωνίτη και επιλεγμένες αποτυπώσεις του Άλλου, όπως οι Γοργόνες, οι Σάτυροι, οι Κένταυροι και οι Αμαζόνες. Αυτή η πλούσια πολιτισμική, αισθητική και κοινωνιολογική μελέτη δεν προσεγγίζει τα αρχαία έργα τέχνης ως απλές αντανακλάσεις της κοινωνικής ζωής αλλά ως διαπλαστικούς παράγοντες που επηρέασαν συνήθειες και στάσεις και σημάδεψαν τις κρατούσες αντιλήψεις για το σώμα από τότε μέχρι σήμερα.
Ο Στιούαρτ επιδεικνύει εντυπωσιακή γνώση του πρωτογενούς υλικού και εξαιρετικά ευρεία θεωρητική υποδομή [...] Το αποτέλεσμα είναι μια πολύτιμη μελέτη, που συνδυάζει ένα πλήθος έγκυρων πληροφοριών με μια προκλητική κεντρική θέση.
Apollo
Αυτό που κάνει τον Στιούαρτ έναν αληθινά μεγάλο ιστορικό της τέχνης είναι το γεγονός ότι, αντίθετα από πολλούς άλλους στο χώρο του, μπορεί και γράφει σαν απλός ιστορικός, έχοντας πάντοτε το νου του στα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά στοιχεία που συγκροτούν (ή ενίοτε καταστρέφουν) το υπόστρωμα της τέχνης και χρησιμοποιώντας συνήθως εικαστικά τεκμήρια με τον ίδιο τρόπο που θα χρησιμοποιούσε κείμενα ή επιγραφές: για να χαρτογραφήσει την κοινωνική μεταβολή.
Times Literary Supplement
Το πιο σημαντικό βιβλίο που έπιασα στα χέρια μου αυτό τον καιρό. Μιλάει για τη γύμνια και το κάλλος, ως κεντρική αξία στην αρχαία Ελλάδα, την πρωτοφανή λατρεία του ανθρώπινου σώματος, τις λαμπρές μνημειώσεις του στο μάρμαρο και την αρχαία ποίηση, αλλά και τον απόηχό του π.χ. στον Ρίλκε, όταν μιλάει για το "διαφανές χειμάρρισμα των ώμων" ενός κούρου. Χωρίς υπερβολή, είναι ισάξιο στη συγκίνηση με τα βιβλία του Καπετανάκη, αν και πολύ πιο μεθοδικό. Το συστήνω ολόθερμα.
ΣΤΑΘΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΟΥΣΙΑΝΟΣ, Ελευθεροτυπία
