Ανθρωποειδή, κυβόργια και γυναίκες
Ανθρωποειδή, κυβόργια και γυναίκες
Αν εκ πρώτης όψεως τα ανθρωποειδή, οι γυναίκες και τα «κυβόργια» κάνουν ένα παράξενο τρίο, η Ντόνα Χάραγουεϋ, πρωτοποριακή φιλόσοφος και φεμινίστρια, δείχνει τον βαθύτερο δεσμό τους ως «πλασμάτων» που παίζουν ιδιαίτερα αποσταθεροποιητικό ρόλο στη Δυτική εξελικτική επιστήμη, τεχνολογία και βιοπολιτική.
Η ιδέα ότι η φύση επινοείται, δεν ανακαλύπτεται –ότι η αλήθεια κατασκευάζεται, δεν βρίσκεται– δίνει πλέον τον τόνο στην ιστορία της επιστήμης. Από τις κορυφαίες στιγμές αυτής της εξέλιξης είναι τα δοκίμια του κλασικού σήμερα βιβλίου της Ντόνα Χάραγουεϊ. κι αυτό επειδή η πρωτοποριακή φιλόσοφος και φεμινίστρια έχει ενσκήψει σε ντοκουμέντα ερευνών, αποστολών και ιδρυμάτων σχετικά με τα πρωτεύοντα θηλαστικά, μελέτες αιχμής για το ανοσολογικό σύστημα ως σύστημα πληροφοριών, κι ακόμη σε κάθε είδους αφηγήσεις και περιγραφές γύρω από τη δημιουργία του κόσμου, της ζωής και της τεχνικής. Καθώς προβαίνει σ’ αυτές τις διερευνήσεις από τη σκοπιά του φεμινιστικού λόγου αλλά και της πολύτροπης εσωτερικής κριτικής του, αποκαλύπτει τις έμφυλες ρίζες της επιστήμης στον πολιτισμό, τις άδηλες παραδοχές που υπεισέρχονται στην υποτιθέμενα ουδέτερη βιολογική και ιατρική έρευνα, τις πολιτισμικές κατασκευές και γενεαλογίες που φυσικοποιούν τη φυλή, το φύλο και την ιεραρχία, νομιμοποιώντας τις κρατούσες κοινωνικές σχέσεις.
Κοινωνική πραγματικότητα όσο και επιστημονική φαντασία, το κυβόργιο –ένα υβρίδιο οργανισμού και μηχανής– αντιπροσωπεύει παραβιασμένα σύνορα και απόπειρες συγχώνευσης απέναντι στις προαιώνιες διαιρέσεις φύσης/πολιτισμού, επιστήμης/μυθοπλασίας, αρσενικού/θηλυκού.